Friday, November 11, 2011

Η εταιρεία

Η εταιρεία «Mainstream» με έδρα τη Θεσσαλονίκη και μονάδες παραγωγής σε Σίνδο, Φιλιππούπολη και την επαρχία Ζι-Τάο, νοτιοανατολικά του Πεκίνου, δραστηριοποιείται από το 1984 στο χώρο της παραγωγής και διάθεσης ηλεκτρονικών υπολογιστών. Την τελευταία δεκαετία κατέχει ηγετική θέση στον κλάδο διεθνώς, απασχολεί 1,900 εργαζομένους ενώ η μετοχή της διαπραγματεύεται στο δείκτη NASDAQ από το 1999. Οι μέτοχοι της εταιρείας υπολογίζονται σε 40,000 και ανάμεσα στους απλούς επενδυτές σημαντικό μερίδιο έχουν συνταξιοδοτικά ταμεία από διάφορες χώρες καθώς επίσης και επενδυτικά προγράμματα τραπεζών. Οι ιδρυτές της «Mainstream» κατέχουν πλέον ένα μικρό ποσοστό και το μάνατζμεντ της εταιρείας ανατίθεται σε επαγγελματίες από το συμβούλιο των μετόχων.

Επίσης, η εταιρεία αισθάνεται υπερήφανη για τον εκτεταμένο κώδικα δεοντολογίας που χρησιμοποιεί, ο οποίος καθορίζει με μεγάλη λεπτομέρεια τις επιθυμητές συμπεριφορές τόσο μεταξύ των υπαλλήλων όσο και τη σχέση τους με όλους τους stakeholders. Μάλιστα, η εταιρεία αισθάνεται πως ένας από τους λόγους της ανάπτυξης της ήταν ο συγκεκριμένος κώδικας δεοντολογίας που συντάχθηκε από τους ιδρυτές της από κοινού με τους πρώτους, λιγοστούς υπαλλήλους και συμπυκνώνει το όραμα και τις αξίες τους σε μια πρόταση: Μόνο αν συμπεριφέρεσαι σωστά μπορείς να πας μπροστά.(κώδικάς δεοντολογίας Mainstream, σελίδα 2).

Τα πρόσωπα

Ομάδα Α.

Σημαντικό ρόλο στη μελέτη μας διαδραματίζουν τρία πρόσωπα που έχουν κοινά χαρακτηριστικά και όμοιους τρόπους συμπεριφοράς, οι οποίοι απαρτίζουν την ομάδα Α. Πρόκειται για τον πρόεδρο της εταιρείας, τον αντιπρόεδρο και το διευθύνοντα σύμβουλο. Έχουν όλη κοινή πορεία στην εταιρεία αφού συνήθης και πετυχημένη στρατηγική της, είναι να στελεχώνει το top management με εσωτερική προαγωγή στελεχών της. Εδώ και μια δεκαετία η εταιρεία έχει γνωρίσει τεράστια ανάπτυξη γεγονός που πιστώνεται στη συγκεκριμένη ομάδα μάνατζμεντ αφού έχει αναλάβει τα ηνία της εταιρείας εδώ και δέκα χρόνια, βγάζοντας την εταιρεία από μία έντονη κρίση που απειλούσε τη βιωσιμότητα της.

Ταυτόχρονα, πρέπει να ξέρουμε ότι όλοι στην εταιρεία εκτιμούν και ακολουθούν την ομάδα Α. Δεν έχει ακουστεί ποτέ κάτι αρνητικό εις βάρος της και όλοι οι υπάλληλοι αισθάνονται πολύ ικανοποιημένοι να εργάζονται στην επιχείρηση.

Πρόσωπο Δ.

Το πρόσωπο Δ, είναι 46 χρονών και δουλεύει από τα 26 του στην εταιρεία. Έχει περάσει από διάφορες θέσεις αφήνοντας πάντα τις καλύτερες εντυπώσεις και όλοι μιλούν για εκείνο με θαυμασμό ενώ σήμερα βρίσκεται πολύ ψηλά στην ιεραρχία, μόλις κάτω από την ομάδα Α. Για την ομάδα Α, το Δ αποτελεί τον προστατευόμενο τους. Παρακολουθούν την πορεία του όλα αυτά τα χρόνια και πολλές φορές του έχουν ανοίξει τις πόρτες της προαγωγής χωρίς δεύτερη σκέψη, γιατί βλέπουν σε αυτόν τον εαυτό τους νέο. Ο Δ, έχει μια πετυχημένη πορεία στην εταιρεία χωρίς να έχει έρθει ποτέ η συμπεριφορά του σε αντίφαση με τον κώδικα δεοντολογίας γιατί πολύ απλά ο κώδικάς εκφράζει απόλυτα τις προσωπικές του αξίες και επομένως συμπεριφέρεται χωρίς να προσποιείται. Είναι παντρεμένος με 2 παιδιά στην ηλικία της εφηβείας και πρόσφατα πήρε στεγαστικό δάνειο για να κατασκευάσει το δικό του σπίτι. Με την ομάδα Α έχει άριστες σχέσεις που ξεφεύγουν από τα στενά όρια της δουλειάς αφού συναντιούνται συχνά τα Σαββατοκύριακα με τις οικογένειες τους. Για τον Δ, η ομάδα Α αποτελεί πρότυπο και πηγή έμπνευσης και δε χάνει ευκαιρία να τους συμβουλευτεί.

Πρόσωπο Ε

Το πρόσωπο Ε, έχει κοινή πορεία με το Δ και πολλές φορές έχουν έρθει αντιμέτωποι για κάποια προαγωγή ή ακόμα και για την επικύρωση μιας θέσης τους από το συμβούλιο. Βρίσκεται πολύ ψηλά στην ιεραρχία παράλληλα με τον Δ αλλά το προσωπικό της moto που εφαρμόζει με κάθε ευκαιρία, σε αντίθεση με τον κώδικα δεοντολογίας είναι: Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Έχει δείξει πολλές φορές το αδίστακτο του χαρακτήρα της και για το μόνο που ενδιαφέρεται είναι πως θα καλοπιάσει και θα ικανοποιήσει την ομάδα Α. Η ομάδα Α, παρόλο που αντιλαμβάνεται το ηθικό έλλειμμα της Ε, μένει ικανοποιημένη από την απόλυτη υποταγή της και την επίτευξη των οικονομικών στόχων.

Η περίπτωση

Όταν συνταξιοδοτείται ο οικονομικός διευθυντής της εταιρείας που ταυτόχρονα κατείχε μία έδρα στο διοικητικό συμβούλιο, η ομάδα Α κανονίζει ανεπίσημη συνάντηση με τον Δ. Εκεί του ανακοινώνει σε εορταστικό κλίμα ότι με μεγάλη της χαρά τον καλωσορίζει στο διοικητικό συμβούλιο και ότι η θέση είναι δική του. Αφού τον εκθειάζει επί μία ώρα και του εξηγεί πως περίμενε πολύ καιρό αυτή η στιγμή και πως τον στήριζε από την αρχή της σταδιοδρομίας του, η ομάδα Α του δίνει ένα φάκελο με το ποσό των 60,000Ε ως μια πρώτη αναγνώριση της αξίας του προκειμένου να βοηθηθεί για την ανέγερση του καινούργιου του σπιτιού. Όταν ο Δ έκπληκτος ρωτά την ομάδα Α από πού προέρχονται τα «μαύρα», ανεπίσημα, χρήματα, η ομάδα Α του εξηγεί:

-είναι αφελές να κάνουμε εμείς όλη τη δουλειά και λόγω εμάς να έχει τόσο σημαντική κερδοφορία η επιχείρηση και τελικά να πληρωνόμαστε μόνο τους μισθούς μας και κάποια bonus. Οι μισθοί μας έπρεπε να είναι τουλάχιστον τριπλάσιοι λόγω της προσφοράς μας και αφού το συμβούλιο των μετόχων αποκλείεται να εγκρίνει τόσο μεγάλη αύξηση, παίρνουμε μόνοι μας την αύξηση. Καλύτερα, γιατί αλλιώς θα μας τα έπαιρνε η εφορία.

-δεν υπάρχει περίπτωση να μαθευτεί τίποτα παρά μόνο να μιλήσει κάποιος από εμάς.

-άσε που δεν κλέβουμε κανένα. Παίρνουμε μόνο ότι θα έπρεπε να δικαιούμαστε. Η εταιρεία παραμένει κερδισμένη και με το παραπάνω γιατί έχουμε περισσότερη όρεξη για δουλεία. Τα παίρνουμε από την υπεραξία που εμείς δημιουργούμε.

-δεν είμαστε και κοροΐδα. Όλοι έτσι κάνουνε. Είναι από τους άγραφους κανόνες.

-δεν παθαίνει κανείς κάτι κακό. Όλοι ευχαριστημένοι είναι.

Ο Δ αποσβολωμένος επιστρέφει το φάκελο στην ομάδα Α και εξηγεί ότι μια τέτοια συμπεριφορά είναι ανήθικη και παράνομη και ότι δεν συνάδει τόσο με τις προσωπικές του αρχές όσο και με τις αρχές της εταιρείας. Η ομάδα Α ξαφνιάζεται και νοιώθει προδομένη από το «δικό της παιδί» ενώ δε μπορεί να καταλάβει πως ο
Δ δίνει τόσο μεγάλη διάσταση σε ένα τόσο ασήμαντο ζήτημα και διαμαρτύρεται αντί να χαίρεται. Φανερά εκνευρισμένη, εξηγεί στον Δ ότι πρέπει να ηρεμήσει και του δίνει διορία δύο ημέρες να το σκεφτεί. Φεύγοντας του υπενθυμίζει ότι δεν μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί όπως λειτουργεί χωρίς την υπογραφή του οικονομικού διευθυντή και πως αν απορρίψει αυτού του είδους τη συνεργασία, θα αναγκαστεί να δώσει τη θέση στην Ε αναθεωρώντας την μεταξύ τους σχέση έως τότε.

Προβληματισμοί

  • Σχολιάστε τη στάση του κάθε προσώπου (ομάδα Α, Δ, Ε)
  • Φέρτε τον εαυτό σας στη θέση του κάθε προσώπου
  • Εσείς τι θα κάνατε αν ήσασταν ο Δ;
  • Ποια είναι η στάση που πρέπει να κρατήσει ο Δ για το συμφέρον α)το προσωπικό του β) της εταιρείας; Συμπίπτουν τα δύο συμφέροντα;
  • Υπάρχει περίπτωση μια έκπτωση ηθικών αξιών να είναι μόνο προσωρινή ή ένας αρχικός συμβιβασμός επιφέρει ολοκληρωτική αλλοτρίωση σταδιακά;
  • Τι είναι το whistleblowing; Είναι η καλύτερη λύση; Μπορεί να αναπτυχθεί στην ελληνική κουλτούρα; Πρέπει να αναπτυχθεί στην ελληνική κουλτούρα;

5 comments:

stavroula said...
This comment has been removed by the author.
stavroula said...
This comment has been removed by the author.
Rania Papadopoulou said...

part 1[Social 4ce]To do it or not to do it? : Απάντηση πάνω στο case της εταιρίας «Mainstream»

Από τους Social 4ce:

Ουρανία Παπαδοπούλου
Λυδία Ευθυμίου
Κοραλία Γκριμοπούλου
Γεράσιμος Σεραφειμίδης

Μέσω του case study για την εταιρία «Mainstream», μας τέθηκαν κάποιοι προβληματισμοί, που ως ομάδα κληθήκαμε να απαντήσουμε.Αρχικά, θα σχολιάσουμε τα προφίλ της ομάδας Α, του προσώπου Δ και του προσώπου Ε και έπειτα θα εξετάσουμε τα πιο εξειδικευμένα ερωτήματα, που προκύπτουν από το παρόν παράδειγμα μελέτης.

Η ομάδα Α έχει κρατήσει ανήθικη στάση προς την εταιρεία και στους υπαλλήλους με βάση τον κώδικα δεοντολογίας και το moto της εταιρείας. Η ομάδα Α είναι επιτυχημένη στον κλάδο, αλλά με ηθικό έλλειμμα το οποίο κανείς δεν αντιλαμβάνεται. Κρυφά κάνουν παράνομες δουλειές και κερδίζουν «μαύρα χρήματα» εις βάρος της εταιρείας. Θεωρούν ότι είναι αδικημένοι για το έργο που έχουν κάνει σε σχέση με τις χρηματικές απολαβές τους, ενώ τα χρήματα αυτά τα απέκτησαν εξαπατώντας όλη την εταιρεία..

Το πρόσωπο Δ είναι στέλεχος της εταιρίας κάτω από την ομάδα Α. Είναι επιτυχημένος, θαυμαστός για τα προσόντα του, ικανός υπάλληλος και ηθικό στοιχείο Η ατομική του πορεία συνάδει με τον κώδικα της εταιρείας. Είναι οικογενειάρχης, πατέρας δύο παιδιών. Έκανε ένα μεγάλο άνοιγμα, παίρνοντας δάνειο για να φτιάξει σπίτι. Αρνείται την πρόταση για προαγωγή μέσα από το πρίσμα των ανήθικων συνθηκών, που του προτάθηκαν, από την ομάδα Α και βρίσκεται σε δίλημμα.

Το πρόσωπο Ε είναι επιτυχημένη υπάλληλος στην εταιρία, με εμπειρία στο χώρο όπως και ο Δ, αντίπαλος του Δ και με ηθικό έλλειμμα στον χαρακτήρα. Το moto της, «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» έρχεται σε αντίθεση με το moto της εταιρείας και με τις αρχές του Δ, ενώ παράλληλα ενδιαφέρεται για την προσωπική της άνοδο. Είναι υποταγμένη στην επίτευξη των οικονομικών στόχων και δεν διστάζει να παρανομήσει.

Σε αυτό το σημείο τίθεται το εξής ερώτημα.: «Τι θα κάναμε αν ερχόμασταν στη θέση αυτών των τριών προσώπων;» Στο συγκεκριμένο case study τέθηκαν αυτά τα τρία πρόσωπα. Δεν ξέρουμε αν ήμαστε στην θέση τους, αν θα ενεργούσαμε διαφορετικά. Η ομάδα Α έχει εν μέρει δίκαιο, διότι, όταν προσφέρεις πράγματα από τα οποία επωφελούνται όλοι, είναι ορθό να αμείβεσαι ανάλογα και εσύ με τη σειρά σου, ως ιθύνοντας της εν λόγω επιτυχίας. Από την άλλη δεν θεωρούμε σωστό να παίρνουμε χρήματα με αθέμιτα μέσα. Οπότε ίσως, να διεκδικούσαμε κάποιο bοnus χωρίς ανήθικο τρόπο, αλλά με τρόπο που να συνάδει με τη φιλοσοφία της εταιρίας.
Αν ήμασταν στη θέση του Δ, θα αντιδρούσαμε με τον ίδιο τρόπο, αν διαθέταμε όπως και εκείνος τα χαρακτηριστικά της εντιμότητας, της ηθικής και της υπευθυνότητας. Άρα , δικαιολογημένα θα αντιδρούσαμε ενθέρμως στην πρόταση.
Έπειτα αν είχαμε τα χαρακτηριστικά της Ε ίσως και εμείς να εκμεταλλευόμασταν την αδυναμία του Δ σε αυτή την κατάσταση. Επιπλέον, θα κάναμε το ο,τιδήποτε, με σκοπό να διεκδικήσουμε την περιβόητη θέση, του οικονομικού διευθυντή. Άλλωστε αφού, ο «σκοπός αγιάζει τα μέσα», η έλλειψη ηθικής με αυτό το δεδομένο είναι επιτρεπτή.

Rania Papadopoulou said...

part 2

Τι θα κάναμε όμως αν βρισκόμασταν στη θέση του Δ; Πρόκειται, για μία δύσκολη ερώτηση. Το πρόσωπο Δ βρίσκεται σε ηθικό δίλλημα, εφόσον είναι αντιμέτωπος με την ανήθικη πρόταση της ομάδας Α. Από την μια πλευρά, οι ηθικές του αξίες δεν του επιτρέπουν να μείνει ψύχραιμος με την πρόταση της ομάδας Α και εξοργίζεται, γιατί «μόνο αν συμπεριφέρεσαι σωστά μπορείς να πας μπροστά». Από την άλλη, το extra bοnus θα τον διευκόλυνε οικονομικά με το δάνειο, που έχει πάρει. Και ερχόμαστε στο δίλλημα: «οικονομική αποκατάσταση ή επιχειρηματική υπευθυνότητα;». Μάλλον επιχειρηματική υπευθυνότητα, γιατί κανείς δε θα διακινδύνευε την υπόληψη του, την αξιοπιστία και την ακεραιότητα που διαθέτει στον επαγγελματικό χώρο. Άλλωστε βασικοί κανόνες του επιχειρείν είναι η ηθική, η ακεραιότητα και η εντιμότητα. Στη θέση του Δ θα απορρίπταμε την πρόταση, γιατί «ένας για όλους και όλοι για ένα». Ή θα ανταμειφθούν όλοι ή κανείς. Δεν θα διακινδυνεύσουμε να συμμετέχουμε στην επιχειρηματική απάτη, γιατί σε περίπτωση που έρθει στο φως της δημοσιότητας, η υπόληψη του Δ προς τους άλλους θα καταστρεφόταν, με αποτέλεσμα να οδηγηθεί στην ανεργία. Έπειτα η δυσκολία στο να βρεις δουλειά σε αυτή την ηλικία είναι ακόμη μεγαλύτερη. Κανείς δεν θέλει ένα αναξιόπιστο υπάλληλο και αυτό συνεπάγεται και της προσωπικής χρεοκοπίας του Δ και της οικογένειάς του. Επιπρόσθετα αν η απάτη αποκαλυφθεί, το σκάνδαλο θα είναι μεγάλο και θα οδηγήσει και στην κατάρρευση της εταιρίας και όλοι οι υπάλληλοι αυτομάτως οδηγούνται στην ανεργία.

Π

Rania Papadopoulou said...

part 3

οια είναι η στάση που πρέπει να κρατήσει ο Δ για το συμφέρον α)το προσωπικό του β) της εταιρείας; Συμπίπτουν τα δύο συμφέροντα;
Αν πει ναι ο Δ, θα τον βόλευε και θα καλυτέρευε και την οικονομική του κατάσταση εν όψει της οικονομικής κρίσης, με ένα δάνειο που τρέχει και δύο παιδιά στην εφηβεία, που έχουν αυξημένες ανάγκες. Επίσης θα ανερχόταν στην επαγγελματική ιεραρχία και θα έλεγχε την Ε που απειλεί τη θέση του. Η ομάδα Α θα ήταν ικανοποιημένη, ωστόσο ο κίνδυνος της αποκάλυψης του σκανδάλου πάντα θα ελλοχεύει απειλητικά. Από την άλλη, αν αρνηθεί χάνει την εύνοια του Δ.Σ των Α και θα συναντούσε δυσκολίες στην επαγγελματική του πορεία, με ένα πόλεμο προς το πρόσωπο του, που θα βρίσκεται προ των πυλών. Επομένως αν δεχτεί θα έχει παραπάνω απολαβές και εξασφαλισμένη επαγγελματική πορεία .
Β) Αν ο Δ δεχτεί την πρόταση εκμεταλλεύεται την εταιρία και συβμάλλει στην παρανομία εις βάρος της .Για το συμφέρον της εταιρείας θα έπρεπε να αρνηθεί την θέση του οικονομικού διευθυντή, να μείνει στη θέση του και να μην αποκαλύψει τίποτα. Ωστόσο με αυτό τον τρόπο, δεν βοηθά στην λύση του προβλήματος του χρηματισμού της ομάδας Α. Σε αυτή την περίπτωση, η μόνη λύση είναι η αντικατάσταση των μελών του Δ.Σ από άλλα μέλη, που θα χαρακτηρίζονται από τις αξίες που διέπεται η εταιρεία με τον κώδικα της. Τα δύο συμφέροντα συμπίπτουν, επειδή οι αξίες που διέπουν την εταιρεία είναι οι ίδιες με τις αξίες που ακολουθεί ο Δ. Ως ακέραιος χαρακτήρας και έντιμος υπάλληλος ταυτίζεται με τα πιστεύω της εταιρείας και προσπαθεί να κάνει το πιο σωστό και να κρατήσει την εταιρεία στην ανοδική της πορείας.

Υπάρχει περίπτωση μια έκπτωση ηθικών αξιών να είναι μόνο προσωρινή ή ένας αρχικός συμβιβασμός επιφέρει ολοκληρωτική αλλοτρίωση σταδιακά; Όλα είναι πιθανά. Μια έκπτωση ηθικών αξιών να είναι μόνο προσωρινή ή ένας αρχικός συμβιβασμός, το μόνο που μπορεί να φέρει είναι την επανάληψη της ανήθικης πράξης. Πρόκειται για ένα φαύλο κύκλο, που επαναλαμβάνεται και επαναλαμβάνεται, για να κρύψει την παρανομία. Αν μία φορά χάσεις τις ηθικές σου αξίες, θα συνεχίσεις να αλλοτριώνεσαι σταδιακά , για να κρύψεις τα ψέματα και τα λάθη σου. Αυτό βέβαια έχεις ως αποτέλεσμα, να απογοητευτείς με τον ίδιο σου τον εαυτό, γιατί καταπάτησες τις αρχές σου και ξέχασες ότι πάνω από όλα ήσοθν ηθικός και έντιμος.

Τι είναι το whistleblowing; Είναι η καλύτερη λύση; Μπορεί να αναπτυχθεί στην ελληνική κουλτούρα; Πρέπει να αναπτυχθεί στην ελληνική κουλτούρα; Το whistleblowing είναι η κίνηση ενός υπαλλήλους μια ιδιωτικής ή δημόσιας εταιρίας, να καταγγείλει δημοσίως και στο ΔΣ της εταιρίας, παράνομες πράξεις, που γίνονται εις βάρος της. Ως απάντηση, θα ήταν ιδανική λύση για τέτοιου είδους φαινόμενα όπως το case study για την εταιρία «Mainstream». Ωστόσο για να αναπτυχθεί στην ελληνική κουλτούρα πρέπει να δημιουργηθεί, ένα δυνατό θεσμικό και νομικό πλαίσιο, που να προστατεύει το άτομο που κατήγγειλε την παράνομη συμπεριφορά και να διασφαλίζει τη θέση του στην εν λόγω εταιρία και γενικότερα στον επαγγελματικό χώρο που κινείται. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις, θα μπορούσε να αναπτυχθεί στην ελληνική κοινωνία, αν και στην αρχή οι εταιρίες ίσως να είναι κάπως επιφυλακτικές με την εφαρμογή του. Φυσικά και πρέπει να αναπτυχθεί και στην Ελλάδα, έτσι ώστε να εξυγιανθούν οι εταιρίες εσωτερικά και να καταφέρουν να κατακτήσουν ηγετικές θέσεις στο χώρο που εδραιώνονται και γιατί όχι και στη διεθνή αγορά. Με αυτό τον τρόπο, θα λειτουργήσει ουσιαστικά και με ηθική χροιά, αυτό που ονομάζουμε κοινωνική εταιρική ευθύνη και επιχειρηματική υπευθυνότητα.