Monday, November 28, 2011

"The Network" 1976 (Know-How)

NETWORK


To network αποτελεί μία από τις κορυφαίες ταινίες όλων των εποχών. Η επιτυχία της ταινίας στα βραβεία Oscar ήταν αξιοσημείωτη: κέρδισε 4 βραβεία (μεταξύ των οποίων Α' ανδρικού και Α' γυναικείου ρόλου ενώ ήταν υποψήφια για δέκα βραβεία συνολικά). Ενώ ήταν η καλύτερη ταινία της χρονιάς, σύμφωνα με όλους τους έγκυρους κριτικούς, δεν κέρδισε το Oscar καλύτερης ταινίας, αφου η ακαδημία βράβευσε το Rocky. H απόφαση αυτή παραμένει μία από τις πιο σκανδαλώδεις στην ιστορία του θεσμού.


Πλοκή


Το network αφορά το τηλεοπτικό δίκτυο UBS και τη μάχη που δίνουν οι εργαζόμενοι σε αυτό με θεμιτά και αθέμιτα μέσα για να κερδίσουν υψηλή τηλεθέαση.

Όλα ξεκινούν με την απόλυση του Howard Beale (Peter Finch), ο οποίος επί χρόνια αποτελούσε τον βασικό παρουσιαστή του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του UBS, γεγονός που ήταν αποτέλεσμα της πτωτικής πορείας που ακολουθούσε. Εξαιτίας αυτού, ο Howard Beale, φανερά καταβεβλημένος ανακοινώνει κατα τη διάρκεια του δελτίου του ότι θα αυτοκτονήσει δημόσια, γεγονός που επέφερε αναστάτωση στο κανάλι με συνέπεια την άμεση απόλυση του, την οποία του ανακοίνωσε ο διευθυντής ειδήσεων και παλιός του φίλος Max Schumacher. Παράληλα όμως του έδωσε μία τελευταία ευκαιρία να αποχαιρετήσει το κοινό του. Στην επόμενη εκπομπή του, ξέσπασε λέγοντας ότι η ζωή είναι γεμάτη “μαλακίες” κάτι που εκτίναξε την τηλεθέαση του UBS και είχε ως αποτέλεσμα τη διατήρηση της θέσης του, έπειτα από εισήγηση της δαιμόνιας Diana Christensen (Faye Dunaway).

Mετά το δεύτερο ξέσπασμα του Beale, ο πρόεδρος του UBS, Nelson Chaney, και οι συνεργάτες του επιθυμούν την άμεση απομάκρυνσή του από το κανάλι όπως επίσης και την απόλυση του Schumacher ο οποίος με την αρμοδιότητα του ως διευθυντής του ειδησεογραφικού τμήματος του καναλιού έδωσε την άδεια στον Beale να ξαναβγεί στον αέρα. Σε αυτό το σημείο, εμφανίζεται στο προσκήνιο η δαιμόνια διευθύντρια του τμήματος προγραμματισμού Diana Christensen, η οποία επιθυμεί την παραμονή του Beale στο πόστο του, καθώς θεωρεί πως αν ο Beale συνεχίσει στο ίδιο μοτίβο τότε τα νούμερα τηλεθέασης του καναλιού θα εκτοξευθούν. Γι' αυτό το λόγο επιστρατεύεται ο Franck Hackett (Robert Duval) ο οποίος ήταν το “μάτι” της CCA και ζητάει τη βοήθεια του για να υλοποιήσει το σχέδιο της. Ο Ηackett παρά τους αρχικούς του ενδοιασμούς τελικά συμφωνεί μαζί της και προτείνουν στον Beale να παραμείνει στο κανάλι και να παρουσιάσει μία εκπομπή ως ο θυμωμένος προφήτης της τηλεόρασης την οποία και τελικά δέχεται.

Εν τω μεταξύ ο πρόεδρος του καναλιού επισκέπτεται τον Schumacher και του προτείνει να παραμείνει στο κανάλι καθώς χρειάζεται έναν ακόμη σύμμαχο ενάντιον του Hackett ο οποίος επιθυμεί να πάρει τη θέση του και τελικά ο Schumacher δέχεται την πρόταση. Η Christensen με τη σειρά της πλησιάζει τον Schumacher με απώτερο σκοπό να γίνει κυρίαρχος της εκπομπής του Beale η οποία είναι υπό την αιγίδα του Schumacher. Ένα αναπάντεχο ωστόσο γεγονός θα φέρει τον Schumacher για δεύτερη και οριστική φορά στην πόρτα της εξόδου. Ο διευθυντής του UBS παθαίνει καρδιακή προσβολή, και την ηγεσία του καναλιού αναλαμβάνει ο Hackett, o oποίος από το νέο του πόστο σπεύδει να απολύσει τον Schumacher και να αναθέσει την ευθύνη της εκπομπής του Beale στην Christensen. Πλέον η Christensen μπορεί να κάνει ότι επιθυμεί στην εκπομπή του Beale δημιουργώντας μία ριζοσπαστική εκπομπή στην οποία ο Beale με τους συνεργάτες του κατακρίνουν τα κακώς κείμενα των καιρών λέγοντας ωμές αλήθειες.

Η εκπομπή αυτή σημείωσε τεράστια επιτυχία και τα νούμερα τηλεθέασης της εκτοξεύτηκαν στα ύψη. Παράλληλα η Christensen διατηρεί δεσμό με τον Schumacher, ο οποίος είχε εγκαταλείψει την οικογένεια του αφού αποκάλυψε στη γυναίκα του τον παράνομο δεσμό του και πλέον συζεί με την Christensen. Η νέα εκπομπή του Beale πηγαίνει από το καλό στο καλύτερο από πλευράς τηλεθέασης, η ψυχική υγεία του Beale όμως χειροτερεύει. Η Christensen μετά από αυτή την επιτυχία θέλει να συνεχίσει σε αυτούς τους ρυθμούς και γι' αυτό πηγαίνει στο Los Angeles για να κλείσει συμφωνία με την τρομοκρατική οργάνωση “Οικουμενικός στρατός ελευθερίας” έτσι ώστε να μαγνητοσκοπούσε τις επιθέσεις τους και στη συνέχεια να τις παρουσιάσει στο κανάλι ως μία τηλεοπτική σειρά. Ενώ φαινομενικά όλα βαίνουν καλώς στο UBS (βράβευση σταθμού) ένας αναπάντεχος λόγος στην εκπομπή του Beale έρχεται ξανά να ταράξει τα νερά. Ανακοινώνει στους τηλεθεατές πως μία αραβική εταιρία πρόκειται να εξαγοράσει τη CCA, άρα και το UBS ως ιδιοκτησία της CCA, καταδικάζοντας το γεγονός και ξεσηκώνοντας το πλήθος να αποτρέψει αυτή την εξαγορά αποστέλοντας εκατοντάδες επιστολές στο Λευκό Οίκο. Μεταξύ άλλων στο λόγο του κατά της επικείμενης εξαγοράς αναφέρει πως πάνω απ' όλα πρέπει να είναι το έθνος και άρα δεν πρέπει να επιτραπεί σε ένα ξένο στοιχείο να διοικεί ένα τόσο μεγάλο μέσο προπαγάνδας.

Η συμφωνία έπειτα “παγώνει” από το Λευκό Οίκο και ο πρόεδρος της CCA εξοργισμένος καλέι τους Hackett και Beale στο γραφείο για να δώσουν εξηγήσεις. Υποδεικνύει στον Beale πως πρέπει να ανακαλέσει, καθώς δεν μπορεί να πάει κόντρα στη φύση των πραγμάτων. Ακόμη του λέει πως πλέον δεν τπάρχουν οι αρχές του έθνους, αλλά οι αρχές των πολυεθνικών, στο βωμό του χρήματος. O Beale θορυβημένος ανακαλεί όσα είπε μέσω της εκπομπής του, η οποία όμως μετά από αυτό ακολουθεί πτωτική πορεία. Ο Hackett και η Christensen επιθυμούν να κοπεί η εκπομπή του Beale λόγω της μειωμένης τηλεθέασης, με τον πρόεδρο της CCA όμως να μην τους το επιτρέπει. Έτσι λαμβάνεται η εξωφρενική απόφαση της δολοφονία του Howard Beale, μία δολοφονία που ανατέθηκε στην τρομοκρατική οργάνωση “Οικουμενικός Στρατός” και έγινε στον αέρα, με τα μέλη της να διεισδύουν στο κοινό και να πυροβολούν τον Beale εν ψυχρώ. Ο Howard Beale ήταν ο πρώτος άνθρωπος που έχασε τη ζωή του λόγω χαμηλής τηλεθέασης.


Howard Beale (Peter Finch)



O Howard Beale είναι παρουσιαστήςτων ειδήσεων στο κανάλι UBS για αρκετά χρόνια. Όταν οι υπεύθυνοι του σταθμού ανακοινώνουν στον Beale ότι δεν τον υπολογίζουν και δεν επιθυμούν τη συνέχεια της συνεργασίας μαζί του, εξαιτίας των χαμηλών ποσοστών τηλεθέασης, και το ότι πρεσβεύει τα ιδανικά μιας ξεπερασμένης εποχής, ο Beale αρχικά ξαφνιάζεται και αισθάνεται έντονα προδωμένος. Καταλαβαίνει ότι τα ποσοστά τηλεθέασης δεν είναι τα αναμενόμενα αλλά σίγουρα η απόλυση και ο παραγκωνισμός έπειτα από τόσα χρόνια επιτυχιών και αρμονικής συνεργασίας με το σταθμό ήταν κάτι απροσδόκητο. Εκνευρισμένος και απογοητευμένος από την εξέλιξη των γεγονότων ο Beale κατα τη διάρκεια των ειδήσεων αναφέρει στο κοινό ότι θα απολυθεί και απειλεί ότι μόλις λήξει η προθεσμία των δύο εβδομάδων που του έχει δωθεί, θα αυτοκτονήσει ενω θα είναι στον αέρα. Το ξέσπασμα του Beale σημειώνει υψηλή τηλεθέαση και οι υπεύθυνοι ξανασκέφτονται αν θα πρέπει να τον απολύσουν ή να του δώσουν μία εκπομπή όπου θα σχολιάζει τα κακώς κείμενα της εποχής του... Ο δυνατός λόγος του έχει άμεση επίδραση στους Αμερικανούς τηλεθεατές που είναι εξοργισμένοι με αυτά που συμβαίνουν στην κοινωνία τους (CIA, πετρελαϊκή κρίση, εθνικό χρέος) και οι οποίοι βλέπουν τον Beale σαν έναν οργισμένο προφήτη που δεν φοβάται να πει ωμές αλήθειες και να έρθει σε σύγκρουση με την υποκρισία της εποχής. Τελικά ο Beale αναλαμβάνει το δικό του Show στο οποίο καυτηριάζει τα γεγονότα. Εκείνη την περίοδο ο Beale παθαίνει νευρικό κλονισμό και η ψυχική του υγεία χειροτερεύει συνεχώς. Σε κάποια από τις εκπομπές του ισχυρίζεται ότι ακούει φωνές κατα τη διάρκεια της νύχτας, ενώ παράλληλα η κριτική του γίνεται ολοένα πιο θεατρική και πιο αμείλικτη. Σε άλλη εκπομπή προτρέπει τους τηλεθεατές να κλείσουν την τηλεόραση, και να φωνάξουν “I am mad as hell and I am not gonna take it any more!”. Στο τέλος κάθε εκπομπής λιποθυμάει, απόρροια του κλονισμού του. Η κατάσταση αρχίζει να ξεφεύγει όταν θα αποκαλύψει απροκάλυπτα και δημοσίως ότι Άραβες επενδυτές θέλουν να εξαγοράσουν τη CCA. Εν κατακλείδι αντιλαμβανόμαστε ότι ο Howard Beale ήταν ο “τρελός” των media της εποχής ο οποίος έλεγε μεγάλες αλήθειες, οι οποίες ενοχλούσαν πολλούς και γι' αυτό τον δολοφόνησαν.


Max Schumacher (William Holden)


Ρόλος που ενσαρκώνεται από τον William Holden. Υπεύθυνος ειδησεογραφικού τμήματος του UBS και παλιός φίλος του Howard Beale. Από τους παλιούς του τηλεοπτικού δικτύου, στο οποίο βρισκόταν τόσο στις καλές του εποχές όσο και στις μαύρες. Πάντοτε διατηρούσε κακές σχέσεις με τα όργανα εξουσίας του UBS (Edward Ruddy , Franck Hackett) λόγω του δυναμικού και δύσκολου να συμβιβαστεί χαρακτήρα του. Παρατάει την γυναίκα του για να ζήσει στο πλευρό της Diana Christensen κάτι που αντιλαμβάνεται αργότερα ότι ήταν λάθος. Ο Μax Schumacher αποτελεί τον άνθρωπο που προσπάθησε να αποτρέψει το τραγικό τέλος του Howard Beale, αρχικά του έδωσε την ευκαιρία να φύγει από το κανάλι με ψηλά το κεφάλι, έπειτα αντιλήφθηκε ο ίδιος ότι ο Beale χρίζει ψυχολογικής υποστήριξης και προσπάθησε, μάταια, να τον κόψει από τον αέρα. Αναπολεί τις παλιές εποχές της τηλεόρασης, αν και το θεωρεί cliche, και τάσετται εναντίον του αγώνα που κάνει η Diana Christensen, και των τακτικών που εκείνη ακολουθεί, μιας και θεωρεί πως η τηλεόραση όταν λειτουργεί έτσι χάνει κάθε υγιές της στοιχείο και μετατρέπει όσους ασχολούνται με αυτό σε ανθρωποειδή. Είναι άνθρωπος με αξίες και αρχές τις οποίες προστατεύει και προτάσσει καθ' όλη τη διάρκεια της ταινίας, σταθερός χαρακτήρας, παρά τις αδυναμίες του.


Diana Christensen (Faye Dunaway)


Επικεφαλής του τμήματος προγραμματισμού δικτύου του UBS. Πρόκειται για γυναίκα ιδιαίτερα έξυπνη, πονηρή και ανήλεη που θα έκανε τα πάντα προκειμένου να κερδίσει δύναμη και δημοσιότητα. Επιδιώκει ένα τρομερό χτύπημα, προσπαθεί να κλείσει συμφωνία με μία ομάδα ριζοσπαστικών τρομοκρατών για τη δημιουργία μίας εβδομαδιαίας σειράς βασισμένης σε αληθινά γεγονότα που θα ονομάζεται “Η ώρα του Μαο-Τσε-Τουνγκ”. Όταν ανακαλύπτει ότι ο Howard Beale είναι συναισθηματικά καταρακωμένος και ότι οι μετοχές του πέφτουν κατακόρυφα βρίσκει την ευκαιρία να κάνει μία εκπομπή που θα προβάλει τα εσώψυχα του Howard και που θα έχει τρομερές συνέπειες στο μέλλον. Παράλληλα δημιουργείται ένα ειδύλλιο μεταξύ της Christensen και του Max Schumacher που ενώ αρχικά φαίνεται σαν ένα βήμα με σκοπό την τηλεθέαση στη συνέχεια οι δυο τους βρίσκουν το δρόμο τους και ο Max εγκαταλείπει την επί 25 χρόνια σύζυγό του για χάρη της Diana. Ωστόσο φαίνεται ότι πρόκειται για ένα άτομο φανατικό με τη δουλειά του και συναισθηματικά κενό και ευάλωτο, ανίκανο να αγαπήσει πραγματικά γεγονός που οδηγεί σε χωρισμό των δύο πρωταγωνιστών. Η Faye Dunaway ως Diana Christensen είναι ιδιαίτερα διπλωματική και ενώ επιμένει να διατηρήσουν τον Beale στο show όταν είδε ότι η εποχή του τελείωσε ήταν η πρώτη που επιδίωξε να εκείνος να εκδιωχθεί. Είναι μία γυναίκα που πουλάει την ψυχή της στο βωμό της τηλεθέασης.


Franck Hackett (Robert Duval)


O Franck Hackett θα μπορούσαμε να πούμε πως αποτελεί τον επόπτη της εταιρίας CCA στο κανάλι UBS. Στόχος του να γίνει κάποια στιγμή διευθυντής του UBS και γι' αυτό είναι διατεθημένος να χρησιμοποιήσει οποιοδήποτε θεμιτό ή αθέμιτο μέσο. Αρχικά επεμβαίνει κάνοντας αλλαγές στο πρόγραμμα του καναλιού μαζί με την Diana Christensen προσπαθώντας έτσι να αυξήσει την τηλεθέαση και κατ' επέκταση να επιβραβευτεί από τη CCA με μία πιθανή προαγωγή στη θέση του διευθυντή. Ωστόσο η θέση την οποία τόσο επίμονα ζητούσε του έρχεται ως δώρο όταν ο εν ενεργεία διευθυντής παθαίνει καρδιακή προσβολή και αναγκάζεται να αποχωρήσει. Χωρίς δεύτερη σκέψη ο Hackett αρπάζει την ευκαιρία και γίνεται ο νέος διευθυντής. Είναι ένας άνθρωπος ο οποίος αναζητά συνεχώς την εξουσία μέσα από την επιτυχία και την επιβράβευση. Είναι ακόμη σκληρός στις αποφάσεις του και θέλει να ελέγχει και να διευθύνει τα πάντα. Ο Hackett λοιπόν βάζει πάνω απ' όλα την καριέρα του χρησιμοποιώντας κάθε μέσο για να πετύχει τους σκοπούς του χωρίς όμως να σκέφτεται τις πιθανές συνέπειες παρα μόνο την επιτυχία. Τέλος μπορούμε να τον χαρακτηρίσουμε αδίστακτο καθώς όταν στο τέλος της ταινίας ο Howard Beale πρέπει με κάποιο τρόπο να φύγει από το προσκήνιο, δεν διστάζει να συμφωνίσει στη δολοφονία του.


Συμπεράσματα


Βλέπουμε λοιπόν ότι στο “Network” ότι τα πάντα μπορούν να θυσιαστούν στο βωμό της τηλεθέασης. Ο Howard Beale πέφτει θύμα της μάχης γι' αυτήν με τα κορυφαία πρόσωπα του UBS να εκμεταλεύονται τις ψυχικές του ασθένειες και ανισορροπίες για να κερδίσουν υψηλότερα νούμερα τηλεθέασης. Όταν αυτό επιτυγχάνεται όλα είναι ανθηρά, όταν όμως οι ομιλίες και τα ξεσπάσματα του Beale παύουν να έχουν αντίκρυσμα σχετικά με την τηλεθέαση, το διοικητικό προσωπικό του UBS αποφασίζει την δολοφονία του (!!). Η προσωποποίηση της μάχης αυτής για την τηλεθέαση, είναι η Diana Christensen, η οποία αντιπροσωπεύει τη νέα εποχή της τηλεόρασης και τη νέα τάξη πραγμάτων, σε αντίθεση με τον Max Schumacher ο οποίος είναι υπέρμαχος των παλιών αρχών και αξιών της τηλεόρασης.

Έπειτα βλέπουμε τη χρήση των ανθρώπινων όντων από το θεσμό της τηλεόρασης, όντα τα οποία είναι αναλώσιμα και μετά τη χρήση τους και την επίτευξη του στόχου τους απλά περιθωριοποιούνται και αντιμετωπίζουν μία συμπεριφορά σαν να μην υπάρχουν.

Επιπροσθέτως παρατηρούμε τα ιδανικά που απαρτίζουν τον σύγχρονο κόσμο, ιδανικά που δεν έχουν καμία σχέση με αυτά του παρελθόντος. Πλέον δεν υπάρχουν ιδανικά όπως η τιμή, ο σεβασμός κ.λπ αλλά τα ιδανικά που προτάσουν οι πολυεθνικές και οι φορείς του οικονομικού μας συστήματος. Όποιος σταθεί εμπόδιο σε αυτά, εμποδίζεται με κάθε τρόπο.

Τέλος, βλέπουμε την εξουσία που μπορεί να ασκήσει η τηλεόραση στο δέκτη, το ότι διαμορφώνει συνειδήσεις και συμπεριφορές, τον στρέφει προς όποια κατεύθυνση επιθυμούν τα στελέχη της.


Μαρτάκη Ειρήνη

Τσέλιος Νίκος

Ξυπόλιτος Νίκος

Μαθιουδάκης Δημήτρης

No comments: