Wednesday, February 11, 2009

ΣΤΟΧΟΙ ΧΙΛΙΕΤΙΑΣ

Είναι θλιβερό όταν σκέφτεται κανείς, ότι η εξάλειψη της φτώχειας και της πείνας, η παροχή της βασικής εκπαίδευσης, η ισότητα των δύο φύλων, η παιδική θνησιμότητα, η μητρική υγεία, η καταπολέμηση ασθενειών και η περιβαλλοντική καταστροφή αποτελούν τις προκλήσεις που οφείλουμε ν΄ανταποκριθούμε για την αντιμετώπισή τους και αποτελούν τους στόχους της χιλιετίας για την ανάπτυξη. Μα η «ανάπτυξη» τελικά δεν μας έφερε εδώ;
Μέσα από την διαδικασία εξέτασης του δεύτερου στόχου που αφορά στην παροχή της βασικής εκπαίδευσης σε παγκόσμιο επίπεδο, αισθάνθηκα την ανάγκη να ανατρέξω στις σελίδες του λεξικού για τις λέξεις «εκπαίδευση» και «παιδεία». Λέξεις που έχουν αποτελέσει μέρος φράσεων όπως «η πολιτική για την παιδεία…», «οι δαπάνες για την παιδεία…», «δωρεάν παιδεία…», «δημόσια παιδεία…», «ιδιωτική παιδεία…», «υποχρεωτική από το νόμο εκπαίδευση…».
Για την λέξη παιδεία το λεξικό γράφει «…το δημόσιο σύστημα μαζικής ισότιμης παροχής γνώσεων στα μέλη ενός συνόλου…» και για την λέξη εκπαίδευση πως είναι μεταξύ άλλων «…πρόγραμμα που άρει τους αρνητικούς παράγοντες που επιβαρύνουν με κοινωνικές, μαθησιακές ή άλλες μορφές υστέρησης ή ανισότητας…».
Η διαφορά βεβαίως είναι ξεκάθαρη. Εμείς και ο πολιτισμένος κόσμος μας όταν μιλάμε για εκπαίδευση και παιδεία, εννοούμε πάντα την υπαρκτή, την δεδομένη. Σε κάποια μέρη του κόσμου όμως τίποτα δεν είναι δεδομένο άρα δεν μπορείς να εκλάβεις τίποτα ως υπαρκτό.
Στους παραπάνω ορισμούς, η ματιά μου στάθηκε στις λέξεις «ισότιμης παροχής» και «μορφές υστέρησης ή ανισότητας».
Γιατί λοιπόν η ισοτιμία και η έλλειψη ανισότητας στα πλαίσια της παροχής βασικής εκπαίδευσης, πρέπει να είναι παγκόσμιος στόχος χιλιετίας ενώ είναι ανθρώπινο δικαίωμα και θα έπρεπε να διέπεται από την μέγιστη προστασία; Γιατί ένα παιδί που πρέπει να είναι στο σχολείο, δουλεύει σε συνθήκες ούτως ή άλλως δύσκολες αφού μιλάμε για παιδική εργασία και γιατί δεν έχει ήδη καταδικαστεί παγκόσμια;
Τι απάντηση θα δίναμε αν ένα παιδί μας έκανε τις παραπάνω ερωτήσεις; Μπορούμε ν΄απαντήσουμε;
Η βασική εκπαίδευση είναι αναφαίρετο δικαίωμα ενός ανθρώπου, είναι υποχρέωση του κράτους, προσφέρει τη γνώση που είναι απαραίτητη για να μπορέσουν ν΄αντιμετωπιστούν κοινωνικά προβλήματα όπως της υγείας, του ελέγχου των γεννήσεων, της μείωσης της φτώχειας, της βελτίωσης των συνθηκών ζωής των παιδιών που είναι οι αυριανοί εργαζόμενοι, τα αυριανά μέλη μιας κοινωνίας. Αυτή η κοινωνία μπορεί να γίνει καλύτερη, αν τα κράτη και οι επιχειρήσεις εξασφαλίσουν το δικαίωμα της βασικής εκπαίδευσης σε παγκόσμιο επίπεδο και προβούν στις απαραίτητες ενέργειες και δαπάνες γι΄αυτό το σκοπό.
Μεμονωμένες ενέργειες δεν φτάνουν χωρίς να σημαίνει ότι ακυρώνουμε οτιδήποτε έχει γίνει ήδη. Όμως, η δράση πρέπει να είναι ουσιαστική και «επιθετική» στο σύνολο της, σε όλες τις γωνιές της γης.
Γιατί η βασική εκπαίδευση και η παιδεία πρέπει να είναι δεδομένη. Να είναι «εκεί» και να περιμένει όλους…

No comments: